Compositie en de loop van je ogen

Iedereen die op Internet wat zoekt over compositie komt uit bij de Regel van Derden. Het is een eenvoudige regel die helpt om je foto’s niet saai te laten zijn. De meeste mensen zetten het onderwerp namelijk centraal op de foto, erg saai. De Regel van Derden is als volgt: twee horizontale, parallelle lijnen snijden twee verticale, parallelle lijnen, plaats je onderwerp op één van de vier snijpunten. Als startpunt leidt dat meteen tot beter foto’s. Er zijn nog meer van dit soort positioneringsregels: Gulden snede, Gouden spiraal etc. Het kenmerkende van deze regels is dat ze het onderwerp plaatsen op punten waar het oog langs komt als het onbekend terrein exploreert.

Regel van Derden

Leidende lijnen hebben veel invloed op de explorerende ogen. Je ogen volgen die automatisch. Het kunnen rechte of krommende lijnen zijn. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een lijn in de vorm van een S. Diagonaal lijnen zijn het sterkst. Het gaat trouwens niet alleen om zichtbare lijnen, maar ook door ons gepercipieerde lijnen, zoals de blik van moeder naar een kind. Een ander voorbeeld is herhaling, denk aan een rij bomen. Die herhaling vormt ook een lijn.

Het kiezen van de juiste achtergrond is cruciaal. Dit is iets dat bijna alle beginnende fotografen vergeten. Ze zien alleen het onderwerp en zien niet dat de achtergrond heel storend is. Door een andere hoek te kiezen verandert de achtergrond. Wij leven in een 3D wereld en wij zien het verschil tussen het onderwerp en de achtergrond en zijn ons daardoor niet bewust van het soms storende effect van de achtergrond. De foto is een 2D representatie van de werkelijkheid, het onderwerp en de achtergrond liggen op de foto in het zelfde vlak. Een andere manier om afstand te creëren tussen onderwerp en achtergrond is met een kleine scherptediepte te werken. De achtergrond is dan vaag waardoor de ogen er niet meer naar toegetrokken worden.

Wat betreft het 2D zijn van een foto, dat brengt fotografie dichtbij vlakvulling. Als je vanuit dat standpunt naar fotografie kijkt is de vraag of de vlakvulling de gewenste uitstraling heeft. Ik ben altijd op zoek naar rust en evenwicht. Het kan zijn dat je juist onrust en spanning wilt uitstralen. Ik heb geen regels, alleen de suggestie om eens naar je foto te kijken alsof je met vlakvulling bezig bent. 

Tot slot, ik ben niet zo van de regels. Er zijn er ook te veel om allemaal te onthouden. Ik ben meer op de loop van mijn ogen over de foto gaan vertrouwen. Een foto is interessant als je ogen van het ene deel van de foto naar een ander deel gaan en niet van de foto afgaan. Je ogen willen bij het ontdekken van de foto een paar rondjes maken langs de verschillende delen van de foto. De ogen hebben dus wat hulp nodig. Een goede compositie helpt en ook de bepaalde delen lichter of donkerder maken. Kijk eens naar onderstaande foto en zie wat je ogen doen. Ik heb daar veel van geleerd.

Sassenpoort in Zwolle

Mijn ogen gaan eerst naar de combinatie van de boom met donker rode bladeren én de toren van de Sassenpoort, dan via de groene bomen naar links en tenslotte via de wolken en de boom met donker rode bladeren terugnam de toren. En die van jou?

Zie ook peter.apers.nl